Anticonceptie, ook wel geboortebeperking genoemd, omvat methoden en middelen die worden gebruikt om zwangerschap te voorkomen. Er zijn verschillende vormen van anticonceptie beschikbaar, elk met hun eigen voor- en nadelen. Hier zijn enkele van de meest voorkomende soorten anticonceptie:
Hormonale Methoden
- Anticonceptiepil: Een dagelijkse pil die hormonen bevat (oestrogeen en progestageen) om ovulatie te voorkomen.
- Anticonceptiepleister: Een pleister die hormonen afgeeft via de huid en wekelijks wordt vervangen.
- Vaginale ring: Een flexibele ring die hormonen afgeeft en drie weken in de vagina wordt gedragen.
- Prikpil (injectie): Een hormooninjectie die elke drie maanden wordt toegediend.
- Implantaat (hormoonstaafje): Een klein staafje dat onder de huid van de arm wordt geplaatst en gedurende drie jaar hormonen afgeeft.
Barrieremethoden
- Condoom: Een dunne latex of polyurethaan hoes die over de penis wordt gedragen om te voorkomen dat sperma de vagina bereikt. Er zijn ook vrouwelijke condooms beschikbaar.
- Pessarium (cervixkapje): Een flexibel, siliconen kapje dat in de vagina wordt geplaatst om de baarmoederhals af te dekken.
Intra-uteriene Methode (IUD)
- Spiraaltje (IUD): Een klein T-vormig apparaat dat door een arts in de baarmoeder wordt geplaatst. Er zijn koperhoudende spiraaltjes en hormoonspiraaltjes. Een koperspiraaltje kan tot 10 jaar werken, terwijl een hormoonspiraaltje meestal 3 tot 5 jaar werkt.
Permanente Methoden
- Sterilisatie bij vrouwen (tubeligatie): Een chirurgische ingreep waarbij de eileiders worden doorgesneden of afgesloten om de eicel te beletten de baarmoeder te bereiken.
- Sterilisatie bij mannen (vasectomie): Een chirurgische ingreep waarbij de zaadleiders worden doorgesneden of afgesloten om te voorkomen dat sperma wordt afgegeven tijdens de ejaculatie.
Natuurlijke Methoden
- Periodieke onthouding: Het vermijden van geslachtsgemeenschap tijdens de vruchtbare periode van de vrouw, die wordt berekend op basis van de menstruatiecyclus.
- Coïtus interruptus (terugtrekking): Het terugtrekken van de penis uit de vagina voordat ejaculatie plaatsvindt.
Noodanticonceptie
- Morning-afterpil: Een pil die hormonen bevat en binnen 72 uur (of maximaal 120 uur afhankelijk van het type pil) na onbeschermde geslachtsgemeenschap moet worden ingenomen.
- Koperspiraaltje: Kan ook als noodanticonceptie worden gebruikt als het binnen vijf dagen na onbeschermde geslachtsgemeenschap wordt geplaatst.
Voor- en nadelen
Elk type anticonceptie heeft zijn eigen voor- en nadelen. Hormonale methoden zijn vaak zeer effectief, maar kunnen bijwerkingen hebben zoals gewichtstoename, stemmingswisselingen of verhoogd risico op trombose. Barrieremethoden zijn over het algemeen veiliger, maar minder effectief bij verkeerd gebruik. Permanente methoden zijn zeer effectief maar onomkeerbaar. Natuurlijke methoden vereisen nauwkeurige monitoring en zelfbeheersing, en zijn minder betrouwbaar.
Het kiezen van de juiste anticonceptiemethode hangt af van persoonlijke voorkeuren, gezondheidsfactoren en levensstijl. Het is belangrijk om met een arts te overleggen om de beste optie voor jouw situatie te bepalen.
